Lễ Hội Cồng Chiêng Tây Nguyên là một trong nhiều những sự kiện văn hóa đặc sắc tại vùng đất cao nguyên núi rừng hùng vĩ, thu hút du khách tứ phương bằng âm vang huyền bí và không khí linh thiêng đặc trưng của lễ hội. Nơi tiếng cồng chiêng vang vọng như nhịp cầu nối giữa con người với tổ tiên và quá khứ với hiện tại. Trong mỗi mùa lễ hội, âm vang hào hùng của cồng chiêng không chỉ tái hiện lại những nét đẹp văn hóa mà còn vẽ nên bức tranh đa dạng về bản sắc của người dân địa phương. Cùng theo chân Kendrick World khám phá sâu hơn về văn hoá lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên trong bài viết dưới đây.
Tổng Quan Về Lễ Hội Cồng Chiêng Tây Nguyên
Cồng Chiêng Là Gì?
Cồng chiêng là một loại nhạc cụ truyền thống phổ biến của nhiều dân tộc thiểu số của Việt Nam, đặc biệt là ở khu vực Tây Nguyên. Được chế tác từ những hợp kim đồng, cồng chiêng sẽ có hình tròn với đường kính khoảng từ 20cm cho đến 120cm; trong đó, cồng sẽ có núm ở giữa, còn chiêng thì không có. Kích thước của cồng chiêng sẽ làm thay đổi âm thanh phát ra, cồng chiêng càng lớn thì âm thanh phát ra sẽ càng trầm và càng nhỏ thì âm thanh lại càng cao.
Trong đời sống văn hóa của các dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên như Ê Đê, Gia Rai, Ba Na,…cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ truyền thống không thể thiếu. Những người dân tộc nơi đây họ tin rằng mỗi chiếc cồng, chiếc chiêng đều sẽ có thần linh trú ngụ. Do đó, mà cồng chiêng thường được xuất hiện trong các nghi lễ quan trọng và sự kiện cộng đồng quan trọng của người dân tộc thiểu số nơi đây.
Âm vang bay bổng của cồng chiêng, khi sâu lắng, khi thôi thúc trầm hùng, hòa quyện cùng với tiếng suối, tiếng gió hay tiếng đất trời sống mãi với con người Tây Nguyên.
Có thể bạn muốn biết:
Thời Gian Và Địa Điểm Tổ Chức Lễ Hội Cồng Chiêng Tây Nguyên?
Lễ hội Cồng Chiêng Tây Nguyên thường sẽ được tổ chức mỗi năm, luân phiên giữa các tỉnh như Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông, Kon Tum và Gia Lai. Thời gian diễn ra lễ hội cồng chiêng không cố định, thường được bắt đầu từ tháng 3 và kéo dài cho đến hết tháng 12. Đắk Lắk là vị trí trung tâm văn hóa, chính trị và xã hội quan trọng của khu vực Tây Nguyên, nên thường được chọn làm địa điểm tổ chức chính.
Cách Chơi Cồng Chiêng Tây Nguyên
Cồng chiêng Tây Nguyên được chơi theo hai cách chính là đánh bằng dùi và đánh bằng cườm tay.
Đánh bằng dùi:
- Dùi mềm: Hay được làm từ những gốc cây dứa dại khô hoặc dùi gỗ được bọc vải. Khi sử dụng, dùi mềm sẽ tạo ra một thanh âm ngân vang, trầm ấm nhưng hùng vĩ.
- Dùi cứng: Được chế tác từ gỗ và đục đẽo kỹ lưỡng. Khi va chạm vào mặt cồng chiêng, dùi cứng sẽ ra thanh âm mạnh mẽ và dứt khoát.
Đánh bằng cườm tay:
Cách đánh này sẽ tạo ra âm sắc xa xăm, bí ẩn và trầm buồn, nhưng lại mang đến một sắc thái đặc trưng cho buổi biểu diễn cồng chiêng.
Trong quá trình chơi, người nghệ nhân phải biết kết hợp nhuần nhuyễn giữa hai tay. Tay phải sẽ cầm dùi hoặc sử dụng cườm tay để gõ lên trên mặt cồng chiêng, còn tay trái lúc chặn, lúc thả trên mặt của cồng chiêng để có thể điều chỉnh được âm thanh.
Ý Nghĩa Của Lễ Hội Cồng Chiêng Tây Nguyên
Lễ hội Cồng Chiêng Tây Nguyên là một biểu tượng văn hóa đặc trưng, thể hiện sự kết nối giữa con người với thế giới tâm linh. Thanh âm của cồng chiêng được coi như cầu nối giao tiếp với thần linh, giúp người dân nơi đây gửi gắm những lời cầu nguyện và mong ước về một cuộc sống bình an, mưa thuận gió hoà và mùa màng được bội thu.
Ngoài ý nghĩa tâm linh, lễ hội cồng chiêng còn là dịp để cộng đồng các dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình. Đặc biệt, lễ hội Cồng Chiêng Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là một trong những Kiệt tác truyền khẩu và Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, khẳng định giá trị văn hóa và việc bảo tồn, phát huy di sản này cho những thế hệ đi sau.
Những Giai Điệu Trong Lễ Hội Cồng Chiêng Tây Nguyên
Lễ hội Cồng Chiêng Tây Nguyên trong các nghi lễ quan trọng như lễ đâm trâu…người Tây Nguyên sẽ biểu diễn những bài chiêng như Cheng, Spo, Pru với giai điệu phát ra hào hùng, mô tả lại từng cuộc chiến đấu anh dũng của các tù trưởng năm xưa.
Còn đối với những nghi lễ bỏ mả, dàn chiêng Arap sẽ được sử dụng, với âm điệu trầm buồn hơn, như đưa tiễn linh hồn người đã khuất đi về thế giới bên kia. Ngoài ra, điệu múa Xoang truyền thống của những người dân tộc Ba Na, cũng được biểu diễn cùng với tiếng cồng chiêng.
Mỗi giai điệu cồng chiêng không chỉ là âm vang, mà còn là thể hiện tâm tư và khát vọng của cộng đồng các dân tộc thiểu số tại Tây nguyên, đồng thời cũng là sợi dây kết nối với thế giới tâm linh, gửi gắm những ước mong của con người đến thần linh và tổ tiên.
Lễ Hội Cồng Chiêng Tây Nguyên không chỉ là một hành trình quay về cội nguồn văn hoá của đồng bào các dân tộc thiểu số nơi đây mà còn là sự tự hào về một di sản phi vật thể quý giá. Âm vang cồng chiêng thiêng liêng, hòa cùng với thiên nhiên hùng vĩ, tạo nên những khoảnh khắc khó quên cho du khách. Hãy tham gia lễ hội Cồng Chiêng Tây Nguyên, bạn sẽ có cơ hội được khám phá nét đẹp văn hóa đặc trưng của cư dân nơi đây.
